Naar aanleiding van een uitstap naar het industriemuseum en/of de klaspop die het koud heeft, ontwerpen de kinderen een deken voor de klaspop.
Digitale verrijking:
- Betekenisvolle context creëren (vb. Chatterpix)
- Digitale Brainstorm app zoals brainstorm: creativity trainer (via google play)
- Gebruik van internet om informatie op te zoeken
- QR code scannen om een stappenplan te kunnen raadplegen
- Digitale foto's maken en integreren in powerpoint
Deze activiteit kan verder bouwen op een leeruitstap naar een industriemuseum. Daar kunnen de kinderen zien hoe er vroeger geweven werd en hoe het nu gebeurt.
OF
Het is soms wat koud in de klas: doordat het herfst wordt, naar aanleiding van dikke truiendag, ramen moeten soms geopend worden voor verluchting, verwarming enkele graden kouder omwille van kostprijs, ...
Ontwikkelingsdoelen
Wiskundige initiatie
2.Wiskundige initiatie-meten
- de kleuters kunnen handelend en verwoordend twee dingen op hun kwalitatieve eigenschap vergelijken
Wetenschap en techniek
Techniek: techniek als menselijke activiteit
2.5 de kleuters kunnen geschikt materiaal en gereedschap kiezen voor het realiseren van een eenvoudig technisch systeem
2.6 de kleuters kunnen een eenvoudig technisch systeem maken, al dan niet aan de hand van een stappenplan
Muzische vorming
Media
- de kleuters kunnen alert omgaan met voor hen bestemde audiovisuele boodschappen
Lichamelijke opvoeding
Klein-motorische vaardigheden
1.28 de kleuters tonen een toenemende bedrevenheid in het functioneel aanwenden van klein- motorische vaardigheden
Fase 1: Probleemstelling
Aanvullend op bovenstaande uitstap - of in plaats ervan - wordt een betekenisvolle context gecreëerd aan de hand van een probleemstelling. Doordat het soms wat fris is in de klas, heeft de klaspop (en bij uitbreiding alle poppen in de klas) het soms koud, en vraagt zij onze hulp. Wat zouden we kunnen doen om ervoor te zorgen dat de klaspop en haar vriendjes geen kou zouden lijden?
Misschien kunnen we dekentjes maken? De klaspop vraagt zich af hoe we deze dekentjes kunnen maken en welke materialen in de klas we hiervoor kunnen gebruiken.
Via onderstaande tool laten we de klaspop het probleem uitleggen en de kleuters om hulp vragen.
Tool: App chatterpix
De vormvereisten kunnen zijn
- Dikke dekens voor in de herfst/winter
- Dunne dekens voor in lente/zomer
- De dekentjes moeten groot genoeg zijn (om met twee vriendjes onder te liggen, van hoofd tot tenen bedekken)
- De dekentjes moeten kunnen gewassen worden (tegen water kunnen)
Om de kleuters zelf te laten nadenken over deze eisen en hoe ze dit het beste aanpakken is er een eerste brainstorm. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de digitale brainstorm app.
Tool app brainstorm creativity trainer
Vragen hierbij kunnen zijn
- Wat is het ontwerpprobleem?
-> met welke materialen gaan we dekentjes maken (waaruit bestaat een dekentje, hoe gaan we die materialen vormen tot een deken,...) - Welke eisen stelt de klaspop?
-> Hoe maken we lichte dekentjes en dikke dekentjes (met welke materialen), de dekentjes moeten groot genoeg zijn (hoe gaan we meten hoe groot de dekentjes moeten zijn), de dekentjes moeten kunnen gewassen worden (welke materialen kunnen tegen water en welke niet) - Hoe kunnen we dit oplossen?
Hier zullen we zicht krijgen op hun kennis over weeftechnieken (deze konden ze eventueel in het museum ontdekken) en welke materialen tegen water kunnen. Aan de hand van deze bevindingen kan je activiteiten organiseren die de kinderen nog meer inzichten geven in weeftechnieken en waterbestendige materialen:
- Verschillende stroken materiaal (wol, papier, …) aanreiken of laten kiezen die ze in water mogen onderdompelen. Hierbij gaan ze ontdekken welke materialen er stuk gaan en welke materialen waterbestendig zijn (= niet scheuren of breken).
- Verschillende meetinstrumenten geven om te zien hoe groot de dekentjes moeten zijn (touw, blokken die ze naast elkaar leggen of ander zelfgekozen maateenheid,...)
Fase 2: ideeën bedenken
De kinderen bespreken in de 1ste fase de materialen en aan welke criteria ze moeten voldoen. Door zelf actief aan de slag te gaan ontdekken ze de mogelijkheden.
- De kinderen bespreken wat ze in het museum hebben gezien, en hoe ze volgens hen zouden kunnen weven.
- Samen met de kleuters wordt via internet opgezocht welke manieren van weven er zijn (liggend/rechtstaand weefgetouwen)/voorbeelden van weefgetouwen/ foto’s, filmpjes van weven/…). Eventueel worden foto’s aangeboden (vb didactisch pakket Krachtpatsers).
- Voorbeelden uit leefwereld = een zelfgemaakt dekentje meebrengen, kleuters van thuis eventueel voorbeelden laten meebrengen,…
Fase 3: Plannen
Nu kunnen de kinderen aan de slag op een ontwerpplanning te maken. Ze kunnen hierbij volgende zaken uitvoeren.
- Keuze maken voor ontwerp
- Kiezen met welke materialen ze gaan werken -> wol, touw, pijpenragers, linten, stro, …
- We gaan een tekening maken waarin ieder zijn ontwerp (vorm, materiaal, motief,…) tekent. -> foto nemen
- Materialen bijeenzoeken
- Op zoek naar de materialen in de klas
- Eventueel een stappenplan maken
- Stappenplan van het weven -> kleuters kunnen deze scannen via QR code (vb via https://qr.io)
- Zoeken naar bijkomende informatie
- Afbeeldingen voorzien
- De mogelijkheid om nog eens opnieuw op internet te gaan zoeken/kijken
Fase 4: Maken
De kinderen gaan aan de slag
- aan de hand van een (al dan niet zelfgemaakt) stappenplan
- aan de hand van hun ontwerp
- met hulp van de leerkracht
- de leerkracht herinnert hen aan de criteria (dun/dik, groot/klein, wasbaar)
Tijdens het maken sturen de kinderen bij (bv. ipv staand weefgetouw, het weefgetouw neerleggen als dat makkelijker blijkt, stro vervangen door touw,…). De kinderen nemen tijdens het proces foto’s -> powerpoint van maken die de kinderen aan de klaspop kunnen laten zien -> zo hebben we een dekentje voor je gemaakt.
Fase 5: Testen & evalueren
De kleuters testen samen met de leerkracht hun eindproducten uit.
- Zijn de dekens groot genoeg -> van hoofd tot teen volgens lengte van de pop uittesten
- Zijn er dikke/dunne dekens -> in volgorde laten leggen (dunst/minder dun/dik/dikker)
- Zijn de dekens wasbaar -> in een bak water laten onderdompelen en het effect bekijken
Zijn er verbeteringen mogelijk?
- Welke dekens gingen stuk?
- Zijn er dekens met heel grote gaten? Hoe gaan we dat oplossen? (bv. nog touw doorweven/dikker touw)
- Zijn er te kleine dekens? (bv. kunnen we die samenvoegen)
Fase 6: Presenteren
De kleuters komen samen met de klaspop en de poppen en overhandigen heel fier hun dekentjes. Ze leggen aan de klaspop en aan de andere kleuters aan de hand van de Powerpoint uit hoe ze tot dit ontwerp gekomen zijn en hoe het proces verliep. Daarna gaan ze samen onder de dekentjes liggen.
- tablets, evt. smartphones, PC
- constructiematerialen zoals linten, wol, repen stof, pijpenragers, ...
- weefgetouwen (grote en kleine)
- eventueel foto's/stappenplannen om te weven: vb didactisch pakket Krachtpatsers (kan ook zelf gemaakt worden)
DigiSTEM
Het hanteren van verschillende applicaties gericht op: het creëren van een betekenisvolle context (vb app chatterpix), presenteren van het proces (vb Powerpoint met zelfgemaakte foto's), het vinden van informatie (internet), brainstormen, het hanteren van QR-codes om een stappenplan te volgen.
Science
Onderzoeken en vergelijken van eigenschappen.
Inzichten verwerven over waterbestendigheid en isolatie.
Technology
Hanteren van technische systemen.
Het ontwerpen en maken van een nieuw technisch systeem.
Materiaalgebruik.
Engineering
Ontwerp maken en bijsturen op basis van ontwerpcriteria.
Het optimaliseren van het ontwerp (deken).
Mathematics
Groottes vergelijken.
Formaat afstemmen.
Wiskundige kennis (kwantitatieve verschillen) toepassen.
Deze activiteit is geïnspireerd op een uitgewerkte activiteit die binnen het vak 'Onderzoekend leren' van de Educatieve Bachelor Kleuteronderwijs van de Arteveldehogeschool uitgewerkt werd door: Isabel Segher, Laetitia Verledens, Eva Kemman, Margo Descendre, Baeyens Jessica, Nathalie Deloof.